Tüp Bebek Nedir?
Tüp Bebek Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tüp bebek tedavisinde günümüzde en çok kullanılan yöntem intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) yöntemidir. Bu yöntem ile ilk gebelik 1992 yılında elde edilmiştir. Daha öncesinde kullanılan yöntem ise in-vitro fertilizasyondur. Yumurtaların geliştirilmesini takiben vajinal ultrason ve aspirasyon iğneleri ile bu yumurtalar toplanır. Eş zamanlı olarak seminal sıvıdan ayrılmış eş spermleri ile labaratuvar ortamında döllenme sağlanır. Oluşan embriyo transfer kanülü ile rahme yerleştirilir.
ICSI yönteminde sperm yumurtanın içine verilerek tüp bebek tedavisinde kullanılmaktadır. Bu yöntem erkekle ilgili sorunlardan kaynaklı problemler için oldukça faydalı durumdadır.
Sperm sayısının az olması ya da hareket sorunu durumunda çözüm noktasında önemli bir seçenektir.
Günümüzde en yaygın olarak kullanılan tüp bebek tedavisi intrastoplazmik sperm enjeksiyonudur. Tüp bebek tedavisinde yaşanan gelişmeler embriyo dondurma, gamet intrafallopian transfer, zigot intrafallopian transfer ve yumurta dondurma gibi süreçler ile birlikte oldukça ilerlemiştir. Preimplantasyon genetik tanı ilebirlikte genetik yapısı bozuk embriyolar elenerek normal olanlar ile gebelik sağlanabilmektedir.
Kısırlık (İnfertilite) Nedir?
Korunmasız, düzenli ve normal ilişkiye rağmen 12 ay içerisinde gebelik sağlanamamasına denir. Tıbbi olarak kısırlık yaygın olarak infertilite şeklinde ifade edilir. Primer infertilite daha önce hiç gebelik oluşmaması olarak tanımlanırken, sekonder infertilite daha önce gebelik sağlandığı halde korunmasız ilişkiye rağmen yeni bir gebelik oluşmaması durumudur.
Kısırlık sosyal ve psikolojik yönü de olan bir sağlık problemidir. Çocuk sahibi olamamak çiftleri her yönü ile olumsuz olarak etkiler. Üreme fonksiyonu karmaşık birçok sürecin aksamadan işlemesi sonucunda oluşur. Bu süreçlerden birinde meydana gelen aksama kısırlık olarak kendini gösterir.
Kısırlık tedavisinde nedene yönelik araştırma çok önemlidir. Kısırlık tedavisi çeşitli test ve görüntüleme yöntemleri ile kısırlığa neden olan sorunların bulunması ile başlar. Kısırlık sebeplerinin bulunması hem maddi hem de manevi kaybı ortadan kaldırır. Bu şekilde gereksiz tedavilerin önüne geçilmiş olur.
Kısırlığın Toplumdaki Sıklığı Nedir?
Kısırlık toplumda % 10-15 oranında görülmektedir. Kısırlığın sebebi kadın, erkek ya da her ikisinden kaynaklanabilir. Bu nedenle kısırlık tedavisine başlamadan önce bu sorunların tespiti için geniş bir inceleme yapılır.
İnfertilite sorunu yaşamayan bir çiftte düzenli ilişki sonrası bir ayda kadında gebelik gelişme ihtimali %15 civarındadır. Bu oran ilk 3 ayda %57, ilk 6 ayda %72, ilk yıl %85, 2’inci yılsonunda ise %93 civarındadır. Ancak bazen bilinmeyen nedenlerden dolayı 2 yıldan daha sonra gebe kalan kadınlar olabilmektedir.
Kısırlık tedavisi öncesi çiftlerin evlilik süresi, düzenli ilişki olup olmadığı sorgulanır. Kısırlık tedavisinde çiftlerin en büyük beklentisi sorunun biran önce çözülmesidir. Ancak bilinmelidir ki hem kısırlık hem de tüp bebek tedavisi bir dizi test ve yöntemlerin uygulanması ile olan ve zaman alan tedavi yöntemleridir. Sabırlı olmak ve bu süreç içinde stresten uzak durmak gerekir.
Kısırlık Nedenleri Nelerdir?
Kısırlık nedenleri toplumlar ve yaş grupları arasında az farklılık gösterse de kısır çiftlerin yaklaşık %20-25’inde yumurtlama bozuklukları, %20-30’unda tüplerle ilgili sorunlar, %40’ında erkeğe bağlı sorunlar görülür. Çiftlerin % 40’ında birden fazla neden mevcut iken, %15-25’inde herhangi bir neden ortaya konulamamaktadır. Başlıca kısırlık nedenleri şunlardır;
- Yumurtlama ile ilgili sorunlar,
- Tüplerde yapışıklık, tıkanma ya da tüycük hareketlerinde problem,
- Rahim ağzı hastalıkları,
- Endometriozise bağlı yapışıklıklar,
- Allerijik sorunlar,
- Sperm sayı ve hareketlerinde azalma,
- Anormal sperm hücresi,
İnfertil Çiftin Değerlendirilmesi
Kısırlık değerlendirmesinin amacı kısırlığa neden olması muhtemel faktörleri belirlemek, sebeplerine göre çifte süreç ile ilgili yeterli bilgi vermek ve en uygun tedavi seçeneklerini sunmaktır. Ayrıca değerlendirme süreci boyunca danışmanlık, destek ve eğitim sağlamaktır.
İnfertil çift değerlendirilirken öncelikli olarak detaylı bir hikaye alınır. Çiftin fizik muayenesi yapılır, uygun testlerle problemin nedenleri tespit edilir.